Futbol a X muza (Polska)

Na pytanie w Polsce jaki jest najbardziej futbolowy polski film podejrzewam, że w 7 na 10 przypadków padnie odpowiedź Piłkarski Poker a reszta odpowie Boisko bezdomnych. Komedia Janusza Zaorskiego stała się kultowa. Film opowiadający o korupcji wobec działalności CBA stał się wręcz paradokumentem. Wielu chciałoby zobaczyć ciąg dalszy, choć o drugiej części mowa jest w środowisku filmowym już od dawna to niestety prac nie widać. W nim pojawia się wątek wałbrzyski – Andrzej Zaorski gra prezesa Koksu Wałbrzych:). Oprócz aktorów pojawiły się postacie z boisk: Kazimierz Górski jako Wielki Trener, Dariusz Dziekanowski jako Dykta napastnik Powiśla Warszawa zmieniony przez głównego bohatera Olka Groma (Olaf Lubaszenko) a w migawkach często widać bramkarzy Józefa Wandzika (Czarni Zabrze) i Zbigniewa Robakiewicza (Powiśle Warszawa).

Nie był to oczywiście pierwszy film polski o futbolu, ani nie ostatni. Być może pominąłem którąś z pozycji:
- Święta wojna (1965 z duetem z późniejszego Czterdziestolatka Kopiczyński – Kłosowski oraz z Maklakiewiczem i Elżbietą Czyżewską) - Zabawna i lekka komedia o "świętej wojnie", jaka toczy się między kibicami dwóch małomiasteczkowych drużyn piłkarskich jak głosi oficjalna notka. Ten film jest pokazywany w Kino Polska czy TVP Kultura – jeśli ktoś miał okazję to polecam.
- Paragon gola (1969) – kinowa wersja serialu Do przerwy 0:1 czyli przygody Paragona, Mandżaro i Turniej Dzikich Drużyn, podstawowa pozycja dla młodocianych fanatyków piłki nożnej w czasach PRL-u
- Niedziela Barabasza (1971) – krótkometrażowy (25 min.) film Kondraciuka, którego głównym bohaterem jest mężczyzna, dla którego jedyną prawdziwą wartością jest gra na bramce. Podczas niedzielnego meczu do bramkarza przychodzi żona i robi mu awanturę. Jej długi monolog, w którym tony płaczliwe przeplatają się z histeryczną furią, ośmiesza bohatera w oczach kolegów z drużyny i kibiców.
http://www.youtube.com/watch?v=zjRc--xCWFs
- Gra o wszystko (1978) - dokumentujący dzień z życia Gerarda Cieślika, mocno przeplatając codzienną trasę dom-szkoła-klub fabularyzowanymi wspomnieniami i fragmentami relacji archiwalnych.
- Do góry nogami (1982) – młodzieżowy film o dzieciakach z Chorzowa. Piłka i Ruch pojawiają się zawsze i wszędzie, od podwórkowej szmacianki po transmisje radiowe spotkań chorzowskiej drużyny, pojawiają się nawet postacie zawodników wielkiego przedwojennego Ruchu, choć zamiast Wilimowskiego w filmie jest … Wilanowski.
- Boisko bezdomnych – świeżynka bo z 2008 no i deszcz nagród od Złote Lwy w Gdyni poprzez nagrodę dla operatora na CamerImage po Orła Hollywoodzkiego w Los Angeles. Historia dobrze zapowiadającego się piłkarza, którego karierę złamała kontuzja, z życiowymi problemami oraz alkoholizmem walczy zakładając druzynę złożoną z podobnych sobie życiowych wykolejeńców.

Dużo to nie jest, ale w kilku innych filmach pojawiają się wątki futbolowe – jak choćby słynne Drzazgi Macieja Pieprzycy – komedia (?) górnośląska, gdzie Antoni Pawlicki jest fanem zabrskiego Górnika.

Oczywiście są również filmy dokumentalne takie jak W kadrze (2002 autorstwa dziennikarza C+ o polskiej reprezentacji na MŚ 2002),Deyna (2003), Droga po puchar (2004 kapitalny dokument o finałowych kulisach zdobycia PP przez Lecha),Klatka (2004 – dla niektórych szokujący a dziś wręcz kultowy dokument o kibicach), Kaziu, Polska ci dziękuje (2006 o K.Górskim), Trzecia część meczu (2009 ostatni rok pracy Beenhakkera). W ogóle teraz można zauważyć wzrost produkcji ciekawych dokumentów produkowanych przez C+ (np. 7 dni do mistrzostwa – o przegranej walce o mistrza przez Bełchatów w 2007 czy Poza kadrem – o przygotowaniach do meczu Korona-Arka ,realizacji transmisji itd.)
No i występy ludzi piłki w filmach nie traktujących o futbolu:
Śp. Kazimierz Górski w serialu Pierwsza miłość jako Mąż nieboszczki Mariety przegotowywanej w prosektorium do pogrzebu przez Pawła Krzyżanowskiego i Młodego (gościnnie)
Kazimierz Deyna – oczywiście w Ucieczce do zwycięstwa
No i Olaf Lubaszenko, który jako były junior Legii angażował do swoich filmów ludzi futbolu: Janusz Wójcik (w pubie w Chłopaki nie płaczą), Michał Listkiewicz, Zdzisław Kręcina, Henryk Apostel (rozmawiający na ulicy działacze), Tomasz Iwan (jedzący w Barze u Zdzicha w Poranku Kojota), Lesław Cmikiewcz, Andrzej Szarmach, Grzegorz Lato, Władysław Żmuda i Robert Gadocha (w filmie Jest sprawa), Roger Guerreiro (Złoty środek).
Z kolei ciekawie zapowiadały się inne polskie projekty – o kibicach z Pawłem Małaszyńskim Skrzydlate świnie, które miały mieć premierę w ub.roku. Zdjęcia kręcono m.in. w Grodzisku Wielkopolskim.

  Drugim obrazem może być Transfer do którego jest gotowy scenariusz, ale nadal nie wiadomo kto będzie reżyserem (może Maciej Odoliński od serialu TVN-owskiego Naznaczony). Młody napastnik Lechii Gdańsk Sławomir Kiciński jest zmuszony przenieść się do Wisły Puławy. Nie dość, że uważa nowe miejsce pracy za prowincję, to wokół niego wciąż krąży jego złowrogi menedżer. Tak zaczyna się scenariusz, w którym mają być i afery korupcyjne i potyczki kibiców (fani Avii Świdnik). Ogólnie rzecz ma dziać się w środowisku lubelskim, a marzeniem scenarzysty był angaż napastnika Cracovii Radosława Matusiaka. Ale póki co marzeniem chyba jest powstanie samego filmu, bowiem zdjęcia miały ruszyć wiosną ubr. a póki co cisza…
Z kolei w 2008r miał być ukończony film o zmarłym tragicznie po ciężkiej chorobie byłym graczu Pogoni Szczecin Jerzym Hawrylewiczu. Trenera kadry miał zagrać Marek Włodarczyk, znany widzom jako kapitan Zawada z serialu Kryminalni. Pojawiły się również plotki o dokumencie o największym obecnie cel brycie wśród naszych kopaczy Radosławie Majdanie…